Зноў змаглі выйсці 25 мясцовых выданняў на прыфрантавой і дэакупаванай тэрыторыі Украіны
У ваенны час праца журналістаў актуальная як ніколі. Нацыянальны саюз журналістаў Украіны імкнецца падтрымліваць мясцовыя СМІ на дэакупаваных і прыфрантавых тэрыторыях краіны. Пасля вызвалення аднавілі працу многія СМІ. НСЖУ дапамагае ім, шукае сродкі і дае рэкамендацыі донарам. Пра гэта ў падкасце Андрэя Кулікова («Грамадскае радыё») заявіў кіраўнік НСЖУ Сяргей Таміленка.
— Саюз падтрымлівае разнастайнасць СМІ. Усе важныя — тэлебачанне, радыё, газеты, інтэрнэт-выданні. Але ў часы вайны, якая адкідвае грамадства ва ўмовы Першай сусветнай вайны, а цывілізацыю — у акопы, калі грамадзянская інфраструктура разбураная, друкаваныя СМІ як ніколі важныя, — падкрэсліў Сяргей Таміленка.
Кіраўнік НСЖУ нагадаў, што сумеснымі намаганнямі з замежнымі дабрачынцамі ўдалося падтрымаць выхад першага нумара 25 мясцовых выданняў на прыфрантавой і дэакупаванай тэрыторыі. Многім з іх пасля ўдалося наладзіць стабільную працу.
Знакавым выданнем горада Бахмут з’яўляецца газета «Вперед». З кастрычніка мінулага года гэтая газета выходзіць і дастаўляецца ў Бахмут і яго ваколіцы. Гэта франтавая, але грамадзянская газета. Публікуе яго рэдакцыя, якую ўзначальвае Святлана Аўчарэнка, яна эвакуявалася ў Адэсу, але наважваецца працягваць інфармаваць бахмутчан. Газета друкуецца ў Кіеве, пасля чаго дастаўляецца ў адзін з гарадоў пад Бахмутам, а ў сам Бахмут і ваколіцы выданні дастаўляюць вайскоўцы.
— Роля газеты на прыфрантавой тэрыторыі вельмі важная, бо яна нясе правераную інфармацыю, развенчвае фэйкі, заклікае насельніцтва эвакуявацца, ратаваць сябе, свае сем’і, дзяцей. Нягледзячы на ваенныя разбурэнні, гэтая газета мае стабільнае фінансаванне дзякуючы замежным партнёрам НСЖУ, — адзначыў Сяргей Таміленка.
Газета «Ворскла» выходзіць у Вялікай Пісараўцы Сумскай вобласці, недалёка ад расейскай мяжы. На пачатку вайны ва ўмовах акружэння яе рэдактар Аляксей Пасюга друкаваў на прынтары аднапалосную газету і развозіў такія спецвыпускі ў населеныя пункты. «Ворскла» — самая надзейная мясцовая газета. Пасля выгнання акупантаў з Сумшчыны выданне аднавіла выхад.
Іншы прыклад, Іванкаў Кіеўскай вобласці — тэрыторыя, якую спрабавалі заваяваць расейцы. Летась, калі гэтая тэрыторыя была адрэзаная, рэдактар газеты «Трибуна праці» Паўло Смоўж працягваў збіраць звесткі пра ваенныя злачынствы, прыязджаў у разбураную рэдакцыю, каб выратаваць падшыўкі — летапіс Іванкава, вывозіў карціны мясцовага мастака… Усё гэта нягледзячы на небяспеку для жыцця.
— Яшчэ адзін прыклад годнага журналіста — галоўны рэдактар ліманскай «Зорі» Аляксандр Пасічнік. Калега, які ўсё жыццё рабіў газету. Усе працэсы былі адладжаныя. Ключавым элементам падпіскі і распаўсюду з’яўляецца мясцовая чыгунка…
Цяпер увесь свет вакол гэтага журналіста разбураны, ён знаходзіцца ў Кіеве як вымушаны перасяленец. Але гэты сталы, аўтарытэтны чалавек пенсійнага ўзросту, нягледзячы ні на што, бярэцца за новыя газетныя тэхналогіі, рэгулярна выпускае новыя нумары «Зорі», дастаўляючы яе ў Ліман.
— Аляксандру Анатольевічу было вельмі балюча назіраць за наступствамі трапляння расійскай ракеты ў дом, дзе знаходзілася яго кватэра… Але ён усё роўна працягвае выдаваць для землякоў патрыятычную газету, у ёй часта дае інфармацыю, якая ратуе жыццё людзей, і пераконвае: Украіна ваюе і не здае Данбас! — падкрэсліў Сяргей Таміленка.
Старшыня НСЖУ таксама згадаў газету «Вісті Снігурівщини», якая распаўсюджваецца ў Снігураўцы — адзіным горадзе Мікалаеўскай вобласці, які доўгі час знаходзіўся пад расейскай акупацыяй. Намесніца галоўнага рэдактара Валянціна Сакалоўская ўвесь гэты час была ва ўладзе горада.
— Галоўны рэдактар Ігар Новікаў, які эвакуіраваўся ў Адэсу, вельмі ўзрадаваўся, калі мы прапанавалі паспрабаваць выпусціць першы нумар газеты, — расказаў Сяргей Таміленка. — У толькі што вызваленай Снігураўцы яшчэ працягваліся работы сапёраў, спецслужбаў і міліцыі, а Ігар Новікаў ужо рыхтаваў выпуск «Вістей Снігурівщини».
Сёння мясцовыя газеты выконваюць не толькі інфармацыйную функцыю, яны з’яўляюцца важнымі правадырамі грамадскай думкі.
— Літаральна днямі я быў у Чарнігаўскай вобласці, у Гародні, у населеным пункце, які мяжуе і з Расіяй, і з Беларуссю, — расказаў Сяргей Таміленка. — Гэта была першая суполка, праз якую прайшлі танкі. Адзіны інфармацыйны рэсурс, які там сёння ёсць, — гэта газета «Новини Городнянщини», дзе працуюць годныя калегі-журналісты. Намеснік галоўнага рэдактара паведаміў, што гараджане прыцягваюць яго ў якасці арбітра для вырашэння спрэчных сітуацый. І нават калі газета памыляецца, людзі перакананыя, што ўсё, што ў ёй напісана, праўда.
Сяргей Таміленка падзякаваў швейцарскай некамерцыйнай арганізацыі Fondation Hirondelle і Інстытуту рэгіянальнай прэсы і інфармацыі (IRMI, Украіна), якія рэалізуюць праект інстытуцыйнай падтрымкі рэдакцый украінскіх СМІ на ўсходзе, поўначы і поўдні нашай краіны з акцэнтам на мясцовай прэсе.
— Яны падтрымліваюць усе нашы ідэалы і ініцыятывы ў галіне свабоды слова і СМІ, — сказаў Сяргей Таміленка. — Вайна разбурыла эканамічныя асновы СМІ. Класічны падыход, калі СМІ маглі зарабляць на рэкламе, падпісцы і рознічным продажы, на жаль, пакуль недаступны. Спадзяемся, што пасля Перамогі ў мірнай Украіне ўсё гэта будзе адноўлена. Але сёння без старонняй дапамогі мясцовыя СМІ, на жаль, знікнуць, у такім выпадку мясцовыя жыхары не будуць мець доступу да аб’ектыўнай, прафесійна пададзенай інфармацыі.
Чытайце яшчэ:
Татальны кантроль. Папраўкі ў Закон аб СМІ аднагалосна ўхваленыя ў першым чытанні
Медиаэкспертка: «Если бы меня спрашивали, поступать ли сегодня на факультет журналистики — однозначно, безусловно нет»
Браты Сяргей і Аляксандр Сацукі адзначаюць юбілей. Першы — у калоніі, другі — у эміграцыі