Суд у Брэсце пакараў журналістку БелТА на тры гады пазбаўлення волі

Як стала вядома ад праваабаронцаў, справу разглядада суддзя Вера Філонік. Іну Можчанку абвінавачвалі паводле двух артыкулаў Крымінальнага кодэксу — 369 (“Абраза прадстаўніка ўлады”) і часткі 1 артыкула 130 (“Распальванне расавай, нацыянальнай, рэлігійнай ці іншай сацыяльнай варожасці ці розніцы”).

Пра Іну Можчанка вядома, што яна ўваходзіць у праўладны Саюз пісьменнікаў Беларусі і да затрымання ў верасні 2021 года працавала ў БелТА, дзе займала пасаду начальніка сектара працы з электроннай інфармацыяй аддзела падтрымкі і развіцця інтэрнет-рэсурсаў.

Разам з тым, Іна Можчанка актыўна вяла сацыяльныя сеткі, дзе ў тым ліку пакідала пратэстныя каментары і  іранізавала над музыкамі, якія выступаюць у савецкай ваеннай форме.

Падставай для затрымання Іны Можчанкі з’явіліся падзеі 28 верасня 2021 года, звязаныя са справай “Андрэя Зельцэра”. На гэтую гісторыю Можчанка адрэагавала допісамі ў сацыяльных сетках і ўжо 29 верасня да яе прыйшлі сілавікі. З таго часу жанчына сядзіць за кратамі і там сустрэла свой 45-ты дзень нараджэння.

Ад людзей, якія трапілі на судовы працэс у Брэсце, стала вядома, што падчас паседжання Іна Можчанка распавяла, у якіх умовах знаходзілася ў ізалятары на Акрэсціна.  Яна пяць сутак правяла у 2‑мясцовай камеры, дзе знаходзілася 16 чалавек. Пасля  жанчынц павезлі ў Жодзіна, дзе ў следчым ізалятары зладзілі, па словах Іны Можчанкі, “выхаваўчы каранцін”.

У прыватнасці, на працягу паўтара месяца ў 8‑мясцовай камеры знаходзілася 14 чалавек. Перадачы не дазваляліся, з‑за чаго даводзілася выпрошваць у супрацоўнікаў туалетную паперу і пракладкі.

Пасля “каранцін” знялі і ўмовы крыху палепшыліся, аднак да моманту суда ў жанчыны ўсё роўна з’явіліся адчувальныя праблемы са здароўем.

Дагэтуль не зразумела, чаму справу Іны Можчанкі разглядалі менавіта ў Брэсце, куды жанчыну прывезлі з жодзінскага ізалятара, а не ў Мінску (дзе яна жыла і працавала).

Паводле абвінавачвання, якое ў судзе прадстаўляў пракурор Аляксандр Бацюшка, вынікала, што Іна Можчанка пакідала публічныя каментары у перыяд з 9 жніўня 2020 года па 28 верасня 2021 года пра загінулага супрацоўніка КДБ Дзмітрыя Федасюка, пра яго маці і ў цэлым пра супрацоўнікаў КДБ. У некаторых каментарах, паводле дзяржаўнага абвінаваўцы, былі прыкметы абразы, а ў іншых угледзелі прыкметы наўмыснага распальвання варожасці ў стаўленні праваахоўнікаў.

Аднак, як заўважаюць праваабаронцы, у судова-лінвістычнай экспертызе, далучанай да справы, узгадваліся толькі паведамленні Іны Можчанкі, што былі напісаны 29 верасня 2021 года. Пракурору давялося на стадыі судовых спрэчак карэктаваць абвінавачанне: канчаткова жанчыну абвінавацілі толькі за допісы “абразлівых і распальваючых варожасць” паведамленняў менавіта 29 верасня 2021 года.

Якія менавіта допісы былі абразлівыя — дакладна не вядома, бо на судзе яны цалкам не агучваліся. Разам з тым, з праведзенай ў рамках справы судовай экспертызы вынікае, што аўтар допісаў спрычынілася да “фармавання негатыўнага стэрэатыпу ў дачыненні да супрацоўнікаў праваахоўных органаў”.

Але пракурор Бацюшка ў канчатковым абвінавачанні трактаваў паведамленні куды шырэй. Паводле яго словаў, нібыта Іна Можчанка мела на ўвазе і ўхваленне ўчынку Андрэя Зельцэра, і “падбухторвала да гвалтоўных дзеянняў над праваахоўнікамі”. Такім чынам, па меркаванни пракурора, ёсць склад злачынства па артыкуле аб распальванні варожасці.

У выніку 7 верасня 2022 года суддзя Вера Філонік агучыла менавіта тое пакараннне для Іны Можчанкі, пра якое прасіў пракурор Аляксандр Бацюшка: тры гады пазбаўлення волі ў калоніі агульнага рэжыму і штраф памерам 100 базавых велічынь (3200 рублёў).

Чытайце яшчэ:

“Ну, як ты? Спраўляешся? Можа, дапамагчы нечым?”: тры асабістыя гісторыі да Міжнароднага дня салідарнасці журналістаў

IFEX: «Свет можа шмат чаму павучыцца ў БАЖ, у тым ліку еднасці і вынаходлівасці»

У Міжнародны дзень салідарнасці журналістаў з’явілася старонка, прысвечаная зняволенаму журналісту Паўлу Мажэйку