Дзянісу Івашыну ўпершыню за 15 месяцаў дазволілі спатканне з маці

Спатканне было кароткатэрміновае, працягласцю ўсяго чатыры гадзіны. «З усё той жа “фірмовай” усмешкай, у баявым настроі наш ваяр падчас сустрэчы сам падбадзёрваў маці», — напісала ў Фэйсбуку жонка палітвязня Вольга Івашына.

Фота: Дзяніс Івашын, Face­book

«Дзяніс выглядае хударлявым, што не дзівіць пасля больш за тры гады палону. Але ва ўсім іншым, як ён сцвярджае, праблемаў са здароўем не мае ніякіх», — зазначае жонка.

Родныя да апошняга моманту не былі пэўныя, што спатканне дазволяць, бо за кратамі на журналіста сістэматычна накладалі спагнанні. Яго неаднаразова кідалі ў карцар і штрафны ізалятар, а ў лютым ён быў пазбаўлены адзінага тэлефоннага званка. Аднак ліставанне з жонкай і маці практычна не перарываецца: Дзяніс Івашын піша часта, а ягоная жонка рэгулярна паведамляе пра гэта і нават размяшчае вытрымкі з лістоў у сацыяльных сетках.

12 сакавіка споўнілася тры гады, як журналіста змясцілі за краты. У гэты дзень у  2021 годзе Івашына затрымалі супрацоўнікі гродзенскага КДБ. У ягонай кватэры, на лецішчы і ў кватэры маці Дзяніса сілавікі правялі ператрус, а праз тры дні прыйшлі з вобшукам да яго 95-гадовай бабулі.

24 сакавіка 2021 года беларуская праваабарончая супольнасць прызнала Дзяніса Івашына  палітычным зняволеным. Адміністрацыя СІЗА паставіла Дзяніса на ўлік як «схільнага да экстрэмізму і іншых дэструктыўных дзеянняў».

Спачатку журналіста вінавацілі ва «ўмяшанні ў дзейнасць супрацоўнікаў органаў унутраных спраў», а праз паўгода да першага абвінавачання дадалося другое — «здрада дзяржаве».  Падставай стала прафесійная дзейнасць гродзенскага журналіста.

Дзяніс быў рэдактарам-валанцёрам беларускай версіі сайта міжнароднай расследніцкай супольнасці Inform­Na­palm і пазаштатным карэспандэнтам  газеты «Новы Час». Ён вядомы расследаваннямі пра ўплыў «рускага свету» на Беларусь і Сірыю, пра скандальнае будаўніцтва рэстарана каля мемарыяльнага ўрочышча Курапаты ў Мінску, а таксама пра службу былых супрацоўнікаў украінскага падраздзялення «Беркут» у сілавых структурах Беларусі.

У сярэдзіне сакавіка 2022 года праваабаронцам стала вядома, што КДБ таксама вінаваціць Івашына ў супрацоўніцтве з украінскай выведкай.

15 жніўня 2022 года ў Гродненскім абласным судзе ў закрытым рэжыме распачаўся разгляд справы журналіста. 14 верасня 2022 года суддзя Валерый Раманоўскі агучыў прысуд: пазбаўленне волі на 13 гадоў і 1 месяц у калоніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму.  Згодна з даведкай, атрыманай сваякамі з суда, Івашына асудзілі паводле двух артыкулаў Крымінальнага кодэкса: часткі 1 артыкула 356 КК (здрада дзяржаве) і артыкула 179 КК (незаконны збор або распаўсюд дадзеных аб асабістым жыцці). Калі і з якой прычыны адбылася замена ці перакваліфікацыя абвінавачання, невядома.

20 снежня 2022 года Вярхоўны суд разглядзеў апеляцыйную скаргу палітзняволенага журналіста. Прысуд пакінулі без зменаў, а скаргу — без задавальнення.

Спачатку Дзяніса накіравалі адбываць пакаранне ў магілёўскую папраўчую калонію № 15, куды ён прыбыў з высокай тэмпературай і адразу трапіў у шпіталь. У канцы лютага 2023 года Дзяніса перавялі ў гродненскую турму № 1, а ў сакавіку вярнулі назад у магілёўскую ПК № 15. У чэрвені 2023 года журналіста на падставе рашэння суда на тры гады перавялі ў жодзінскую турму № 8, такім чынам узмацніўшы яму рэжым адбывання пакарання з узмоцненага да строгага. Прычым пра судовы працэс па змене рэжыму ані сваякі, ані адвакат не ведалі.

Папярэдняе спатканне Дзяніса Івашына з маці адбылося больш як 15 месяцаў таму — у снежні 2022 года пасля разгляду апеляцыйнай скаргі на прысуд. Раней маці журналіста Людміла Івашына адзначала, што асцерагаецца за здароўе сына, бо ў зняволенні ў яго былі праблемы з сэрцам.

Паводле слоў журналіста падчас апошняга спаткання зараз скаргаў на здароўе няма. Што да таго, што ён выглядае схуднелым, то праваабаронцы нагадваюць пра асаблівасці строгага турэмнага рэжыму — калі вязням забароненыя прадуктовыя перадачы ад сваякоў. Першай і другой рэжымнай перадач яго пазбавілі ў магілёўскай папраўчай калоніі, а строгі турэмны рэжым наогул забараняе прадуктовыя перадачы. Пакуль палітвязень можа атрымаць толькі адну рэчавую перадачу да 50 кілаграмаў вагі на год альбо сам атаварыцца ў мясцовай турэмнай краме на 1 базавую велічыню або 40 беларускіх рублёў на месяц.