Аператыўна-аналітычны цэнтр пазбавіў даменнага імя незалежнае выданне EX-PRESS.BY
Беларускай асацыяцыі журналістаў стаў вядомы яшчэ адзін выпадак пазасудовага пазбаўлення недзяржаўнага медыя дамена .by у беларускім сегменце інтэрнэту. Гэтым разам пад «зачыстку» трапіла рэдакцыя інфармацыйнага інтэрнэт-рэсурсу EX-PRESS.BY, які расказвае пра падзеі ў Барысаве і Жодзіне.
Нейкі час таму ўладальніца даменнага імя ЕX-PRESS.BY Міла Поляк атрымала электронны ліст з Аператыўна-аналітычнага цэнтра пры прэзідэнце Беларусі — яшчэ адзін аналагічнага зместу, мяркуючы па «шапцы», прадубляваны на адрас таварыства з абмежаванай адказнасцю «Беларускiя воблачныя тэхналогii».
Тэма допісу інфармавала «аб прыняцці мер рэагавання ААЦ у межах выканання функцый адміністратара нацыянальнай даменнай зоны, а таксама па выніках разгляду ліста ТАА «Беларускiя воблачныя тэхналогii» ў якасці рэгістратара».
У допісе за подпісам намесніка начальніка кантрольнага ведамства Сяргея Жарнасека даводзілася, што ў цэнтралізаванай базе дадзеных аб даменных імёнах змяшчаюцца звесткі пра EX-PRESS.BY, уладальнікам якога ўказаны індывідуальны прадпрымальнік. Спасылаючыся на прэзідэнцкі ўказ ад 18 верасня 2019 года № 350 («Аб асаблівасцях выкарыстання нацыянальнага сегмента сеткі інтэрнэт») чыноўнік адзначае: асобы, якія прадстаўляюць звесткі для фармавання базы дадзеных, мусяць указваць праўдзівую інфармацыю і пры неабходнасці пацвярджаць яе дакладнасць.
У якасці «жалезнага аргумента» прадстаўнік дзяржаўнага адміністратара адсылае да пункта 27 інструкцыі аб рэгістрацыі даменных імёнаў, зацверджанай загадам усё таго ж ААЦ ад 18 чэрвеня 2010 года № 47, што ўладальнік дамена абавязаны ў тэрмін да сямі працоўных дзён па запыце рэгістратара падаць дакументы, якія пацвярджаюць дакладнасць інфармацыі, унесенай у базу дадзеных.
Паводле яго слоў, рэгістратар сваім лістом ад 20 сакавіка 2023 года накіраваў уладальніку дамена EX-PRESS.BY на электронную пошту, а таксама на паштовы адрас паведамленні аб неабходнасці падаць дакументы з пацвярджэннем дакладнасці звестак у базе дадзеных. Прычым, уладальнік дамена мусіць гэта зрабіць «явачным парадкам» — то бок прыйсці ў офіс з пакетам дакументаў.
Паколькі на апавяшчэнні ў вызначаны тэрмін адрасат не адрэагаваў, са спасылкай на пункт 48 унутранай інструкцыі Сяргей Жарнасек канстатуе: непрадстаўленне ўладальнікам дамена па запыце рэгістратара пацвярджальных дакументаў з’яўляецца парушэннем парадку рэгістрацыі даменнага імя.
На гэтай падставе, і кіруючыся чарговым пунктам 52 інструкцыі, нацыянальны адміністратар прыняў аднаасобнае рашэнне прыпыніць дэлегаванне даменнага імя інфармацыйнаму рэсурсу EX-PRESS.BY. Што зручна ва ўмовах «правасуддзя» па-беларуску, нават не запатрабавалася звароту ў суд.
Рэгістратару ў асобе ТАА «Беларускiя воблачныя тэхналогii» ў выглядзе канстатацыі факту даручана праінфармаваць уладальніка дамена EX-PRESS.BY аб парушэнні і мерах адэкватнага рэагавання з боку кантрольнага органа.
Нагадаем, у кастрычніку 2021 года паводле заявы пракуратуры Барысаўскага раёна Мінскай вобласці інфармацыйная прадукцыя інтэрнет-рэсурсу EX-PRESS.BY была прызнана «экстрэмісцкімі матэрыяламі». У лютым 2023-га той жа суд з невядомых прычын прадубляваў рашэнне, зрабіўшы журналістаў выдання «экстрэмістамі ў квадраце».
Каб не падвяргаць калектыў небяспецы, кіраўніцтва рэдакцыі прыняло рашэнне «эвакуявацца» з Беларусі. Перадусім з гэтай прычыны паходы «на дыван» да рэгулятара ўяўляюцца немагчымымі фізічна. Хоць, як сведчыць юрыдычная практыка, насамрэч асабістыя візіты ніякімі нарматывамі не прадугледжваюцца.
Днямі Беларуская асацыяцыя журналістаў расказвала аналагічную гісторыю, як Аператыўна-аналітычны цэнтр пры прэзідэнце РБ ануляваў запіс аб рэгістрацыі даменнага імя яшчэ аднаго незалежнага выдання на падставе нібыта «няпройдзенай праверкі дадзеных». Назва медыя пакуль не разгалошваецца, бо ў Беларусі пад патэнцыйнай пагрозай засталіся супрацоўнікі.
Інфармацыйны рэсурс да таго быў прызнаны «экстрэмісцкім фармаваннем», і падавалася, што радыкальныя захады звязаныя менавіта з вымушаным статусам. Але выглядае, што перад кантралёрамі стаіць задача «аптымізаваць» у нацыянальным сегменце ўсіх нелаяльных да дзейнага рэжыму.
У тым выпадку ў скарзе на імя начальніка Аператыўна-аналітычнага цэнтра Андрэя Паўлічэнкі рэдактарат спаслаўся на пункт 49 інструкцыі аб рэгістрацыі даменных імён, зацверджанай самім ААЦ загадам № 47 ад 18 чэрвеня 2010 года. Там наўпрост гаворыцца: адміністратар інфармуе рэгістратара толькі пры выяўленні парушэння. А сутнасць «парушэння» так і не была агучана.
У той жа час цалкам цягне на перавышэнне службовых паўнамоцтваў прадпісанне пра «асабістае наведвання офіса рэгістратара», што не прадугледжана функцыямі адміністратара нацыянальнай даменнай зоны і супярэчыць ч. 2 арт. 7 Канстытуцыі: дзяржава, усе яе органы і службовыя асобы дзейнічаюць у межах прынятых у адпаведнасці з ёй актаў заканадаўства.
Акрамя таго, такое патрабаванне супярэчаць пункту прэзідэнцкага дэкрэта № 1 ад 16 студзеня 2009 года, дзе ў якасці пацвярджэння законных функцый правамоцным дакументам называецца пасведчанне аб дзяржрэгістрацыі. Як вынік, само апавяшчэнне з боку ААЦ вынесена з перавышэннем улады.
Чытайце яшчэ:
Рэжысёрка стужкі «Беларусь 23.34» Таццяна Свірэпа: Я не маю адукацыі ў сферы кіно, таму ўсё раблю метадам спробаў і памылак
Пад Херсонам забілі ўкраінскага журналіста, італьянскі журналіст паранены
«Маё жыццё — таксама суцэльныя кампрамісы». Канстанцін Каверын — пра бяссілле, БАТЭ і свой спосаб не ўпасці ў дэпрэсію