Плюшавыя мядзьведзікі і свабода слова
І журналіст БелаПАН Сяргей Пульша задаўся рэзонным пытаньнем: а чаму афіцыйныя СМІ так доўга альбо адмаўлялі альбо замоўчвалі гэты факт? З гэтым пытаньнем ён зьвярнуўся да мяне. Тут важна працытаваць:
«Государственные СМИ никогда не акцентируют внимание на проблемах и не пишут о негативных для власти событиях, которые могут вызвать широкий общественный резонанс. Это ложится в общую концепцию белорусской власти: тишина. Беларусь должна быть страной, в которой все стабильно, ничего тревожного не происходит. Любые катаклизмы должны иметь место за границами Беларуси — войны, стычки катастрофы. А у нас должно быть все комфортно, как в доброй традиционной семье», — говорит Антипенко.
На самом же деле, отмечает он, замалчивание информации о пролете шведского самолета — «это серьезный прокол власти». Такие ситуации приводят к тому, что доверие к государственным медиа падает. «И эти тенденции недоверия к государственным СМИ будут усиливаться, в первую очередь у более образованной и вдумчивой части белорусского населения», — считает Антипенко”. І гэта ўсё што да выказаных мною меркаваньняў.
І вось, нарэшце, галоўная газэта краіны адрэагавала (“СБ” ад 31.07.2012). Вельмішаноўны сп. Якубовіч у іскрамётава-бурлескнай форме заатакаваў артыкул С. Пульшы. Дасталася ўсім. Але справа не ў выказаных спадаром рэдактарам цяжкіх абвінавачваньнях на наш адрас.
Справа ў адказе на пытаньне: дык чаму ж дзяржаўныя мэдыя альбо адмаўлялі, альбо замоўчвалі факт “плюшавага бамбардаваньня”? Дамо слова галоўнаму рэдактару краіны, вельмішаноўнаму сп. Якубовічу:
“Начнём с прессы. Уважающие себя журналисты пишут о том, чему были сами свидетелями. Если же ничего не видели, то приводят свидетельство официальных лиц. В случае с пролетом шведского легкомоторного самолета было много слухов и версий, но не свидетелей, потому и газеты, и ТВ опубликовали официальные заявления пресс-служб силовых ведомств».
Павал Ізотавіч! Ну як так? Падручнікі па журналістыцы адназначна сьцьвярджаюць, што «уважающие себя журналисты” могуць і ня быць сьведкамі падзеі, але гэта іх прафэсійны абавязак — шукаць сьведкаў! Дык чаму ж тады журналісты дзяржаўных мэдыя гэтых сьведкаў не шукалі?
А, вось яшчэ: “Если же ничего не видели, то приводят свидетельство официальных лиц». Непрафэсійна. Бо, напрыклад, тыя ж падручнікі раяць не давяраць сьведчаньням афіцыйных крыніцаў, а настойліва шукаць інфармацыю відавочцаў.
Карацей, агучаная пазыцыя, з прафэсійнага пункту гледжаньня, непераканаўчая.
І крыху пра сумнае. Пра тое, як у артыкуле падаецца пазыцыя тых, каго сп. Якубовіч рэпрэзэнтуе як ворагаў нашай супрацьпаветранай абароны. Цытата: «Ну почему же, черт побери, так взволнованы… наши уважаемые Алеси (сп. Якубовіч мае на ўвазе мяне і палітоляга Алеся Лагвінца – аўт.), просто-таки испепеляющие белорусские ПВО?» Павал Ізотавіч, ахрысьціцеся: дзе ў маіх словах, прыведзеных вышэй цалкам, Вы ўбачылі хоць якія згадкі пра нашую супрацьпаветраную абарону і, тым больш, — выказваньні, «испепеляющие белорусские ПВО»?
Сумна, але прыём вядомы. У мэдыякрытыцы ён назваецца «імітаваньнем пазыцыі апанэнта». Задача прыёму — стварыць у чытача ўражаньне, што другому боку таксама далі слова.
І таму тут будзе да месца адзначыць, што прадстаўнікі швэдзкай кампаніі Studio Total, якія ўзялі на сябе адказнасьць за палёт над тэрыторыяй нашай краіны, заявілі, што гэтай акцыяй “они хотели поддержать свободу слова в Беларуси”. Праўда, пра гэта дзяржаўныя мэдыя чамусьці таксама не напісалі.