«Першае, што сказалі на допыце ў КДБ: распавядзём усім, што ты гей». Вядучы Сяргей Падсасонны — пра асабістае жыццё

Што значыць быць адкрытым геем у Беларусі

Сяргей Падсасонны адзначае, што не хаваў сваёй арыентацыі падчас жыцця ў Беларусі. Па яго словах, ён заўсёды ведаў пра яе: «Гэта не тое, што ўзнікае раптам». Ён лічыць прапагандысцкім стэрэатыпам погляд, што на арыентацыю можа паўплываць культура ці адукацыя, бо «ты проста нараджаешся такім чалавекам».

Сяргей згадвае: «Калі быў у вёсцы, яшчэ ў школе я разумеў, што гэта іншы погляд. Але ты тады не маеш сэксуальнай адукацыі. І ў цябе ўзнікае такая праблема і пытанне: «Я адзін такі? І што з гэтым усім рабіць? Мяне гэтае грамадства дакладна не прыме. І гэта вялікая трагедыя і драма. Я ведаю, як менавіта ў гэтыя гады падлеткі праходзяць праз самазабойствы, праз вельмі сур’ёзныя крызісныя станы, псіхалагічныя праблемы.

На шчасце, у мяне атрымалася дачакацца майго ўніверсітэта і сустрэць тых людзей, якія паказалі, што можа быць іншы шлях. Што ўсё ў парадку. Ты нічым не адрозніваешся. Мы цябе прымаем. Але гэта доўгі шлях. Калі б была добрая сямейная адукацыя альбо школьная сэксуальная адукацыя, то гэты шлях мог бы быць прасцейшы, не такі пакручасты, месцамі балючы. І прывесці да гэтага разумення хутчэй».

Самапрыняцце, па словах журналіста, у яго адбылося пасля заканчэння універсітэта. «Гэта разуменне таго, што гэта мой шлях і я буду жыць з гэтым. А мяне будуць атачаць тыя людзі, якія ідуць побач са мной. А з тымі, хто не хоча, мы развіталіся».

Сяргей згадвае, што зрабіў камінг-аут падчас сямейнай вячэры. Тады яму было 22–23 гады. Гэты ўчынак прывёў да праблем з роднымі: «Частка сям’і кажа: альбо ты будзеш думаць пра іншыя рэчы, альбо ты не будзеш з намі кантактаваць. І ты кажаш: «Ну добра, тады не буду кантактаваць». Была вялікая паўза. Я сышоў. А потым усе вырашылі рабіць выгляд, што нічога не адбылося».

На думку Сяргея, адкрытасць — персанальны выбар кожнага.

«Нехта жэніцца, заводзіць дзяцей. А на баку мае каханка. Мне падаецца, гэта глыбока няшчасныя людзі. Бо яны не могуць быць тымі, кім яны ёсць. І жыць так, як яны хочуць, рэалізоўваць свае патрэбы. Бо я рэалізую сябе так, як я хачу. Ты адкрыта можаш ствараць сямʼю, будаваць адносіны, дом, быць шчаслівым. І не прыдумляць таго, чаго проста няма».

Беларускае войска і гомасэксуалізм

Падсасонны прыгадвае, што не хацеў ісці ў войска. «Адзін з маіх сяброў сказаў пра тое, што калі ты скажаш, што ты гома, то цябе не возьмуць. Трэба гэта сказаць псіхіятру на вайсковай камісіі. Я гэта зрабіў. Псіхіятр мне кажа: «Дык гэта ж не хвароба». А я кажу: «А вы ў актах паглядзіце». Вось ён адкрыў свае нататкі. Там аказалася, што ёсць нейкі пункт у іх інструкцыях для ўнутранага карыстання, дзе гаварылася, што нешта трэба рабіць з гэтым.

Тады мяне накіравалі на дадатковую экспертызу ў псіхіятрычную лякарню ў Навабеліцы ў Гомелі. Я прыходзіў туды, мне давалі вітаміны, бо псіхіятры ўсё-такі разумеюць, што гэта абсурд і што я проста не хачу ісці ў войска. Але яны мусілі таксама выконваць сваю працу. На ноч мяне адпускалі дахаты. Але а 6‑й раніцы, калі быў абход, я мусіў туды прыходзіць і сядзець у калідоры, па якім перамяшчаліся пацыенты. Так было некалькі дзён».

КДБ і геі

Падсасонны адзначае, што кадэбэшнікам вельмі цяжка працаваць з адкрытымі геямі, бо ў такім выпадку яны не маюць сродку ціску на чалавека.

«Першае, што мне сказалі на допыце ў КДБ у Гомелі, была заява аб тым, што яны ўсім распавядуць, што я гей. Я сказаў: «Слухайце, хлопцы, вы спазніліся на пару гадоў. Таму што я ўжо даўно ўсім распавёў. Гэта сакрэт полішынэля. Вы можаце гэтым ціснуць на тых, для каго гэта сапраўды таямніца. І такія людзі былі. У тым ліку адзін з маіх сяброў, які проста адмовіўся ад сяброўства, таму што на яго ціснулі менавіта вось гэтым».

Сяргей згадвае адзін цікавы выпадак. «Мне падсылалі аднаго. Я думаю, што гэта быў супрацоўнік КДБ, які хацеў мяне спаіць і выцягваць інфармацыю. Толькі прамахнуліся ў тым сэнсе, што я магу таксама шмат выпіць, калі трэба. І нічога не атрымалася з гэтай інфармацыяй. Але ён не быў геем. Магчыма, яны думалі, што ён такі сімпатычны, прыстойны і я павядуся на гэта і нейкім чынам пачну, фліртуючы з ім, выдаваць інфармацыю. Але я таксама гэта бачу. Такія людзі, магчыма, калі на іх маюць кручкі, патрэбныя органам дзеля таго, каб іх выкарыстоўваць».

Пра асабістае жыццё

Цяпер Сяргей Падсасонны жыве са сваім партнёрам, камунікацыя з якім адбываецца на мяшанцы:

«Ён першапачаткова ведаў рускую мову, бо ён перакладчык. Але пераважна гэта была камунікацыя па-польску. Калі што было незразумела, то выкарыстоўвалася руская мова. Але ў чаканні мяне з працы ён пачаў глядзець «Белсат». І ўсё больш размаўляе на беларускай мове. Я вельмі здзіўлены, што ён цудоўна пачынае размаўляць па-беларуску. І нават прачытаў першую кнігу ў арыгінале, але лацінкай, — «Дзікае паляванне караля Стаха».

Сяргей з партнёрам пабудавалі ў Польшчы дом. Маюць сабаку. Але ў Польшчы не дазволеныя гей-шлюбы. «Я заўсёды кажу, што чакаю пярсцёнак, бо яго мама сказала, што ў яе ёсць пярсцёнак ад бабулі, які перадаецца з пакалення ў пакаленне», — жартуе Падсасонны.
 

Чытайце яшчэ:

Как уехавшим из Беларуси получить в Литве новый паспорт? Собрали пошаговую инструкцию

Остаться в профессии. Вся помощь журналистам и медиа по одной ссылке

Как репортёры раскрывают военные (и не только) преступления? Рассказываем, о чём говорили на Глобальной конференции журналистов-расследователей