Каментарый Вярхоўнага суда наконт выкарыстання аб’ектаў аўтарскага права ў Інтэрнэце

Пытанне:

Сродак масавай інфармацыі выкарыстаў без маёй згоды выкананыя мною фатаграфічныя творы, размешчаныя ў маім блогу, для ўзмацнення значнасці сваіх інфармацыйных матэрыялаў. Пры гэтым не было ўказана маё імя як аўтара фатаграфічных твораў. На патрабаванне спыніць парушэнне выключных правоў мне адказалі, што не з’яўляюцца парушальнікамі, бо фатаграфіі былі размешчаныя мною ў вольным доступе ў Інтэрнэце, у сувязі з чым іх выкарыстанне любым жадаючым не можа сведчыць аб парушэнні правоў аўтара. Я не згодны з падобнай аргументацыяй парушальніка і мяркую, што ён не слушна мяркуе. Пераканаўча прашу растлумачыць, ці мае рацыю ў дадзенай сітуацыі сродак масавай інфармацыі?

Адказ:

Довады сродка масавай інфармацыі ў апісанай сітуацыі нельга прызнаць законнымі. Выкарыстанне аб’ектаў інтэлектуальнай уласнасці (а яны павінны з’яўляцца вынікам творчай працы, быць унікальнымі, арыгінальнымі і непаўторнымі) у сетцы Інтэрнэт грунтуецца на тых жа прынцыпах, што і іх выкарыстанне ў iншых сферах: яны могуць выкарыстоўвацца толькі на падставе дамоваў, заключаных з праваўладальнікамі альбо арганізацыяй па кіраванні правамі аўтараў на калектыўнай аснове (за выключэннем прадугледжаных заканадаўствам выпадкаў вольнага выкарыстання) з выплатай за выкарыстанне аўтарскага ўзнагароджання.

Пры выкарыстанні ахоўваемых твораў у сетцы Інтэрнэт карыстальнікі павінны выконваць і асабістыя немаёмасныя правы аўтараў — права аўтарства, права на імя і права на недатыкальнасць твору.

У адпаведнасці з заканадаўствам аўтар мае права патрабаваць указваць сваё імя кожны раз пры прайграванні, публічным выкананні, перадачы па радыё і іншым выкарыстанні свайго твора. Гэта патрабаванне павінна выконвацца і пры выкарыстанні твораў у сетцы Інтэрнэт.

Спасылка сродка масавай інфармацыі ў дадзеным выпадку на размяшчэнне аўтарам фатаграфічных твораў (пры ўмове іх аднясення да ахоўваемага аб’екту аўтарскага права ў сілу творчай арыгінальнасці, унікальнасці і непаўторнасці) у вольным доступе ў сетцы Інтэрнэт неадэкватная. Карыстальнікі атрымліваюць доступ да фатаграфічнага твора і іншых твораў, размешчаных у сетцы Інтэрнэт, выкарыстоўваючы тэхналагічную сістэму, прызначаную для перадачы інфармацыі. Сетка Інтэрнэт не можа быць прызнана месцам, адкрытым для свабоднага наведвання, пастаяннае знаходжанне ў якім дае права свабодна выкарыстоўваць творы, у тым ліку з мэтай узмацнення прывабнасці і каштоўнасці інфармацыйных матэрыялаў.

«Пытанне – адказ»: выпуск № 3/2016 (№ 15)

Каардынатар рубрыкі — намеснік Старшыні Вярхоўнага Суда Рэспублікі Беларусь, старшыня судовай калегіі па справах інтэлектуальнай уласнасці Вярхоўнага Суда Рэспублікі Беларусь
Жанна Барысаўна Шкурдзюк