• Актуальнае
  • Медыяправа
  • Карыснае
  • Кірункі і кампаніі
  • Агляды і маніторынгі
  • Рэкамендацыі па бяспецы калег

    Чаму адбылася атака на Тut.by і якія будуць наступствы. Аналіз экспэртаў

    Чаму ўлады заблякавалі сайт парталу Тut.by і пачалі крымінальную справу супраць кіраўніцтва кампаніі? Што цяпер будуць чытаць беларусы? Якой будзе рэакцыя Захаду і міжнароднай журналісцкай супольнасьці? Як будзе разьвівацца сытуацыя далей?

    Гэтыя тэмы ў Праскім акцэнце абмяркоўваюць старшыня Беларускай асацыяцыі журналістаў Андрэй Бастунец і палітычны аналітык Валер Карбалевіч.

    Галоўная рэдактарка Tut.by Марына Золатава (справа) і журналісты падчас акцыі салідарнасьці з затрыманымі калегамі. 3 верасьня 2020 года

    Бастунец

    • Паводле Камітэту дзяржкантролю (КДК) рэч у недаплаце падаткаў

    • Але мы выдатна ведаем, як такія справы робяцца

    • Мы памятаем і справу Алеся Бяляцкага, і справу Алеся Ліпая, і справу таго ж Тut.by у 2018 годзе

    • Для мяне відавочна, што гэтая справа зьвязаная з той роляй, якую гэты партал адыгрывае ў інфармацыйнай прасторы краіны

    Андрэй Бастунец

    Андрэй Бастунец

    • Я б пакуль не казаў пра зьнішчэньне парталу, я ўпэўнены, што яны будуць працягваць працаваць як інфармацыйны рэсурс, магчыма, праз сацсеткі, магчыма, праз Тэлеграм

    • Але зразумела, што гэтая справа — вялікі ўдар па фінансавай дзейнасьці Тut.by, які будзе цяжка вытрымаць

    • Калі партал спыніць дзейнасьць, цяжка сказаць, куды пойдзе яго аўдыторыя

    • На месца рэсурсу, які вэрыфікаваў інфармацыю, які прытрымліваўся журналісцкіх стандартаў, прыйдуць іншыя рэсурсы, якія ўлады ўжо сёньня называюць экстрэмісцкімі

    • А магчыма хтосьці пяройдзе на расейскія рэсурсы, ролю якіх мы ўсьведамляем

    • У нас, у БАЖ, мала магчымасьцяў уплываць на сытуацыю. Мы ўжо зрабілі заяву, якая тычыцца сытуацыі з Тut.by. Мы ўжо разаслалі яе ў міжнародныя журналісцкія арганізацыі

    • Міжнародныя журналісцкія і праваабарончыя арганізацыі апошнія паўгода ня толькі прымалі адпаведныя заявы наконт парушэньняў правоў чалавека ў Беларусі, але і зьвярталіся ва ўрадавыя структуры сваіх краінаў, каб тыя вялі перамовы зь беларускімі ўладамі

    • Адна з маіх замежных калегаў сказала, што цяпер Беларусь стала «тэрыторыяй свабоднага паляваньня» на журналістаў

    • І тыя, хто гэта робіць, ужо не зьвяртаюць увагі на тую зьнешнюю рэакцыю

    • Яны думаюць, што ўсё дазволена — Бога няма

    • Тое, што сёньня ўспрымаецца, як дрэннае, заўтра можа выглядаць яшчэ ня самым горшым. Але пройдзе і гэта

    • Сытуацыя раней ці пазьней павернецца ў іншы бок

    • Шмат што можа паўплываць на сытуацыю: і ціск з боку ўсходніх партнэраў, і інфармацыйная небясьпека зь іх боку, і эканамічная сытуацыя

    • Але на найбліжэйшы час у мяне ня самыя аптымістычныя прагнозы

    Карбалевіч

    • КДК дае адну вэрсію пагрому Тut.by, а міністэрства інфармацыі — зусім іншую
    • З «Газпрамбанкам», з Бабарыкам, была адна вэрсія — крымінальнае эканамічнае злачынства, хабар
    • А тут два ведамствы вылучаюць абсалютна розныя абвінавачваньні
    • Гэта дае асаблівыя падставы казаць, што рэч не ў падатках, што справа палітычная

    Валер Карбалевіч

    Валер Карбалевіч

    • Пасьля таго, як вулічныя пратэсты спыніліся, улады агледзеліся і пачалі татальную зачыстку ўсёй палітычнай прасторы

    • Узяліся за адвакатаў, за Саюз палякаў, за праваабаронцаў, цяпер чарга дайшла і найбуйнейшых мэдыйных рэсурсаў

    • Тut.by — самы вялікі незалежны інфармацыйны рэсурс

    • Для ўладаў было відавочна, што пагром Тut.by выкліча незадаволенасьць вялікай часткі грамадзтва

    • Парталам карысталася траціна беларускага грамадзтва, многія карысталіся поштай tut.by

    • Цяпер пытаньне, куды пойдзе гэтая траціна насельніцтва па інфармацыю. У Тэлеграм?

    • Мяркую, што адсутнасьць адказу на гэтае пытаньне стрымлівала ўлады ад рэпрэсіяў супраць парталу

    • Цяпер вырашылі, што няма чаго баяцца і саромецца, цяпер усё можна

    • Я ня думаю, што рэакцыя Захаду на пагром Тut.by будзе надта радыкальнай

    • Крокі Захаду ў адказ на рэпрэсіі ў Беларусі часткова былі зробленыя, часткова яшчэ будуць зробленыя

    • Магчыма, гэта паскорыць прыняцьцё чацьвёртага пакету санкцыяў ЭЗ, магчыма, у адказ гэты пакет санкцыяў будзе больш моцным

    • Магчымасьці Захаду ўплываць на беларускую сытуацыю зараз абмежаваныя

    • Я пакуль ня бачу мяжы рэпрэсіяў, дзе ўлады могуць спыніцца

    • Рэпрэсіі захопліваюць усё новыя слаі грамадзянскай супольнасьці

    • Тут ёсьць псыхалягічны матыў — адпомсьціць усім, хто браў удзел у пратэстах мінулага году

    Офіс Tut.by, архіўнае фота
    • Зь іншага боку, наперадзе электаральныя кампаніі — рэфэрэндум аб Канстытуцыі, мясцовыя выбары

    • Лукашэнка памятае, чым скончылася электаральная кампанія мінулага году і ён ня хоча, каб гэтая сытуацыя паўтарылася

    • Таму ён хоча, каб да таго часу сытуацыя ў грамадзтве стала стэрыльнай, каб нэўтралізаваць усіх, хто здольны 

    Што здарылася

    • Сілавікі прыйшлі ў цэнтральны і рэгіянальныя офісы кампаніі Tut.bу, а таксама ў афіляваныя зь ёй Hoster.by і av.by. Вобшукі праводзіліся таксама і ў кватэрах журналістаў.

    • Камітэт Дзяржкантролю паведаміў, што ў адносінах да пасадовых асоб ААТ «Тут Бай мэдыя» пачалі крымінальную справу паводле ч.2 арт.243 КК (ухіленьне ад сплаты падаткаў у асабліва буйным памеры).

    • Нібыта з 2019 году, калі ААТ стала рэзыдэнтам Парку высокіх тэхналёгіяў была атрымана выручка, «не абумоўленая дзейнасьцю, дазволенай для рэзыдэнтаў ПВТ».

    • Шэраг супрацоўнікаў парталу не выходзяць на сувязь, імаверна, што іх дапытваюць.

    • Дзьверы ў менскі офіс інтэрнэт-выданьня зафарбаваныя альбо залепленыя поліэтыленам. Па стане на 11.50 сайт перастаў працаваць.

    • Мінінфарм пацьвердзіў, што абмежаваў доступ да інтэрнэт-рэсурсу.

    Самыя важныя навіны і матэрыялы ў нашым Тэлеграм-канале — падпісвайцеся!
    @bajmedia
    Найбольш чытанае
    Кожны чацвер мы дасылаем на электронную пошту магчымасці (гранты, вакансіі, конкурсы, стыпендыі), анонсы мерапрыемстваў (лекцыі, дыскусіі, прэзентацыі), а таксама самыя важныя навіны і тэндэнцыі ў свеце медыя.
    Падпісваючыся на рассылку, вы згаджаецеся з Палітыкай канфідэнцыйнасці