Аўтарскія калонкі ў дзяржгазеце: “Гандурас, Гандурас! Мы з табой у складаны час”
Аналіз аўтарскіх калонак дзяржаўнай газеты “Рэспубліка” і незалежнага інтэрнэт-выдання Naviny.by у лютым 2016 г.
Калонка – асаблівы жанр у журналістыцы. Рэдакцыі паважаных масмедыя давяраюць пісаць такія тэксты толькі самым-самым. Калонкі змяшчаюцца на самых рэйтынгавых газетных плошчах. Аўтары-калумністы – гэта вядомыя і аўтарытэтныя асобы, эксперты і інтэлектуалы. Ім дазволена выказвацца. Да іх меркавання прыслухоўваюцца. Людзі ім вераць. Эксперты мяркуюць, што тэксты гэтага жанру перажывуць камунікацыйную рэвалюцыю і будуць карыстацца ўвагай чытачоў на любых медыяплатформах – ці то ў газеце, ці ў інтэрнэт-выданні, ці ў сацыяльных сетках. Жанр запатрабаваны.
Пра што пішуць калумністы дзяржаўнай беларускай прэсы? Ці адрозніваюцца тэмы, якія яны ўздымаюць, ад тэм калонак незалежных выданняў? Якую мову выкарыстоўваюць аўтары для выказвання сваіх думак?
Каб адказаць на гэтыя і іншыя пытанні, быў праведзены аналіз аўтарскіх калонак, змешчаных у дзяржаўным друкаваным выданні “Рэспубліка”, і матэрыялаў раздзелу “Мнение” незалежнага інтэрнэт-выдання Naviny.by. Часавыя рамкі даследавання – люты 2016 г.
Апісанне выданняў
“Рэспубліка”
Інтэрнэт-выданне naviny.by Белорусские новости – першая беларуская газета, якая пачала выходзіць online. Стваральнік naviny.by – інфармацыйная кампанія БелаПАН (больш падрабязная інфармацыя пра праект – тут). У раздзеле Рэйтынг на сайце naviny.by можна пабачыць, што самыя папулярныя артыкулы выдання маюць ад 200 да 700 тыс. праглядаў.
Матэрыялы для аналізу, крытэры
У працэсе аналізу былі вылучаныя ўсе матэрыялы ў жанры аўтарскай калонкі, якія змясціла “Рэспубліка” ў друкаваных нумарах за люты. Ніжэй у табліцы – сабраныя дадзеныя: дата выхаду газеты, імя аўтара калонкі, назва артыкула, асноўная тэма, апісанне.
“Рэспубліка” за: | Аўтар калонкі | Рубрыка | Назва | Тэма |
2 лютага аўторак |
|
Мир | Сирия: Непростая дорога к миру | Мирные переговоры по Сирии в Женеве, Швейцария |
|
Страна | Лифты нашей жизни | Состояние лифтов в Беларуси, в ответ на трагический случай в Москве | |
|
Я | Не запутаться в сети | О комментариях в интернете. Призыв ко всем «руководствоваться здравым рассудком» | |
4 лютага, чацвер |
|
Мир | В пользу третьих лиц | Президентская кампания в США |
|
Страна | Дорожать — боязно, дешеветь — страшно | Рынок интернет услуг в Беларуси | |
|
Я | Одинокая девушка не желает познакомиться | Брак, семья, замужество | |
5 лютага, пятніца |
|
Мир | На надо нервничать спокойно разберемся | Отношения с Литвой, осложнения в связи со строительством Островецкой АЭС |
|
Страна | Бизнесу идут навстречу | Ситуация в мебельной промышленности, партнёрство между частным бизнесом и государством, и гос. кампаниями | |
|
Я | Сети на завтрак, сети на обед | Зависимость от соцсетей | |
9 лютага аўторак |
|
Мир | Полуостров раздора | Санкции ЕС против России, ситуация вокруг п‑ова Крым |
|
Страна | Бизнес из подворотни | Протесты предпринимателей, проблема ввоза товаров, нормы технического регламента таможенного союза | |
|
Я | Падарожжа ў краіну творчасці | Рукадзелле, як спосаб адпачыць | |
11 лютага, чацвер |
|
Мир | Почти шекспировские страсти | Выборы с США, борьба кланов и идей |
|
Краіна | Культурны алімп | Маладзечна культурная сталіца Беларусі 2016 г. | |
|
Я | Выкурить из подъезда | Про курение в подъездах | |
12 лютага пятніца |
|
Мир | Санкции в подвешенном состоянии? | Санкции со стороны США ЕС в отношении Беларуси. Нормализация отношений. |
|
Страна | Пять лет вперед | Программа деятельности Правительства РБ на 2016–2020 гг. | |
|
Я | Возраст делу не помеха | Увеличение пенсионного возраста | |
16 лютага аўторак |
|
Мир | Христианское единство | Встреча Папы Римского и Патриарха Кирилла на Кубе |
|
Страна | Правила пишутся для всех | Сертификаты для ИП, «обиженные на жизнь ипэшники» | |
|
Я | Моўная гармонія | Больш гадзінаў для вывучэння беларускай мовы ў школах | |
18 лютага, чацвер |
|
Мир | Захлебнуться в плохих долгах | Ситуация в мировой экономике. |
|
Страна | Полный UBER | ИТ индустрия должна быть подпоркой реальному сектору экономики. | |
|
Я | Кризис пенсионного возраста | Повышение пенсионного возраста | |
19 лютага пятніца |
|
Мир | Косово восемь лет спустя | Ситуация в Косово, международное положение |
|
Страна | Фуры меж двух огней | Ситуация на рынке международных перевозок в Беларуси | |
|
Я | Дело Паркера закрыто | Рассказ о маленьких подвигах, на примере как мальчик спас собаку. | |
23 лютага, аўторак |
|
Мир | Перестройка по-кубински | Куба-мировой центр политического притяжения. Какими будут результаты трансформации? |
|
Страна | Кооперация и конкуренция | Белкоопсоюз, магазины на селе, выездная торговля и т.д.. Конкурировать или закрываться? | |
|
Я | Любовь там больше не живет | Домашнее насилие | |
25 лютага, чацьвер |
|
Мир | Два года после майдана | Ситуация в Украине |
|
Страна | Побег за Легкой жизнью | Стандартизация продукции, выдача сертификатов соответствия, деятельность Госстандарта | |
|
Я | Сервис почему-то отдыхает | Преимущества интернет-торговли | |
26 лютага, пятница |
|
Мир | Борьба за перемирие | Перемирие по Сирии, о котором договорились Россия и США |
|
Страна | Чистые труды | Проблема утилизации мусора | |
|
Я | Обман онлайн | Про мошенничество и фейковые покупки с интернете |
Усяго ў нумарах “Рэспублікі” за люты 2016 выяўлена 36 аўтарскіх калонак. Трэба адзначыць, што газета перадрукоўвае аўтарскія калонкі з іншых крыніц (gazeta.ru ці kommersant.ru – напрыклад, матэрыял «В пользу третьих лиц», аўтар Павел Дзямідаў, «Рэспубліка», 4 лютага, чацвер, 5‑я паласа). Усяго за люты выяўлена 2 перадрукоўкі.
У раздзеле “Мнение” на Naviny.by усе змешчаныя ў лютым матэрыялы – арыгінальныя.
Create your own infographics
У табліцы ніжэй – матэрыялы рубрыкі “Мнение” інтэрнэт-выдання Naviny.by, апублікаваныя на сайце ў лютым 2016 г. Табліца ўтрымлівае дату размяшчэння матэрыяла, імя аўтара, рубрыку, назву, тэму і апісанне.
Дата размяшчэння |
Аўтар |
Рубрыка |
Назва |
Тэма |
01.02.2016 |
|
ИДЕОЛОГИЯ |
Политика, политические трансформации, возможные в будущем, варианты развития событый |
|
02.02.2016 |
|
КАК ОБУСТРОИТЬ БЕЛАРУСЬ |
Человек и государство, сокращение льгот |
|
03.02.2016 |
|
В РИФМЕ ВРЕМЕНИ |
Мнения автора по поводу высказывания официальных лиц на заседании республиканского совета РОО «Белая Русь», стихи |
|
04.02.2016 |
|
ЖКХ |
Тарифы на электроэнергию и воду, сравнение учета в Беларуси с Казахстаном и Китаем |
|
05.02.2016 |
|
МЕЖДУ СТРОК |
Об инвестиционном климате в сельском хозяйстве Беларуси, защите прав собственника |
|
08.02.2016 |
|
СТРАСТИ |
Смысл встречи лидеров церквей в свете угрозы ИГИЛ, миграции с Ближнего Востока, и др. угроз. |
|
09.02.2016 |
|
КАК ОБУСТРОИТЬ БЕЛАРУСЬ |
Технологии, сложности их внедрения в Беларуси, государственная политика |
|
10.02.2016 |
|
ГОРОД |
Расширение Минска и решение проблем нуждающихся в жилье горожан |
Градостроительство в Минске, текущая ситуация, критика и предложения |
11.02.2016
|
|
ПОЛЕМИКА |
Война и патриотизм. Является ли нормальным желание воевать? |
|
12.02.2016 |
|
ТАЛАКА |
Ситуация в экономике, ЖКХ примеры из Жлобина |
|
13.02.2016 |
|
В РИФМЕ ВРЕМЕНИ |
Празднование Дня святого Валентина, стихи |
|
14.02.2016
|
|
МЕЖДУ СТРОК |
Примеры хвалебных высказываний о президенте известных личностей в разное время |
|
15.02.2016 |
|
ПРАВЫЙ ВЗГЛЯД |
Несправедливость в судах, в поведении и высказывании чиновников и государственных СМИ |
|
16.02.2016 |
|
ПРАЎДА |
Снятие санкций ЕС с президента РБ и др. официальных лиц |
|
17.02.2016 |
|
АНТИЖЕСТЬ |
О манипуляции общественным мнением через государственные СМИ |
|
18.02.2016 |
|
ПРАВЫЙ ЦЕНТР |
Ситуация в экономике, направления будущих реформ, при смене власти |
|
19.02.2016 |
|
КАК ОБУСТРОИТЬ БЕЛАРУСЬ |
Экономика. Выход из тупика инновации и комплексный подход к решению проблем |
|
20.02.2016 |
|
ДЫШЛО |
Проверки и контроль в бизнесе |
|
21.02.2016 |
|
МЕЖДУ СТРОК |
Противоречия в словах А. Лукашенко о «провинившихся» чиновниках |
|
23.02.2016 |
|
КАК ОБУСТРОИТЬ БЕЛАРУСЬ. |
Повышение тарифов ЖКХ |
|
29.02.2016 |
|
В РИФМЕ ВРЕМЕНИ |
Оскар для Леонардо Ди Каприо, стихи |
Усяго на Naviny.by выяўлена 21 аўтарская калонка, змешчаная на сайце ў лютым 2016 г.
Апісанне дадзеных
Аўтары. У «Рэспубліцы» за люты аўтарскія калонкі напісалі 20 аўтараў. З іх самыя актыўныя: Усевалад Шымаў – 6 матэрыялаў, Уладзімір Валчкоў – 4 матэрыялы, Іна Гарбаценка і Алена Бегунова – 3 матэрыялы, Павал Стасевіч, Паліна Конага, Вадзім Гігін, Марыя Друк – 2 калонкі, астатнія аўтары напісалі для “Рэспублікі” ў лютым адну калонку.
У Naviny.by у лютым аўтарскія калонкі напісалі 16 аўтараў. Самыя актыўныя аўтары – гэта Дзмітрый Растаеў (4 матэрыялы) і Уладзімір Падгол (3 матэрыялы за месяц).
Моўны аналіз. Якую мову выкарыстоўваюць калумністы дзяржаўнай газеты і незалежнага інтэрнэт-выдання ў сваіх аўтарскіх тэкстах? З 36 аўтарскіх калонак у «Рэспубліцы» 3 былі напісаныя па-беларуску, 33 – па-руску. Тэмы калонак па-беларуску – адукацыя (“Моўная гармонія”, Вера Артэага, «Р» за 16 лютага), культура («Культурны алімп», Ірына Свірко, «Р» за 11 лютага), адпачынак («Падарожжа ў краіну творчасці», Наталля Пахомчык, «Р» за 9 лютага).
У Naviny.by руская мова таксама дамінуе. У лютым калонку па-беларуску напісаў толькі Уладзімір Някляеў (Танцы з санкцыямі, Naviny.by, 16.02.2016). Астатнія 20 тэкстаў напісаныя па-руску.
Тэматычны аналіз
З мэтай выявіць асноўную тэму аўтарскіх калонак у газеце «Рэспубліка» і інтэрнэт-выданні «Naviny.by» матэрыялы былі класіфікаваныя паводле тэмаў:
- Эканоміка. Як эканамічныя таксама былі класіфікаваныя матэрыялы, якія тычацца падвышэння пенсійнага ўзросту і сітуацыі з прадпрымальнікамі.
- Палітыка ў Беларусі.
- Міжнародная палітыка (матэрыялы паводле інфармацыйных нагодаў, якія наўпрост не тычацца Беларусі – напрыклад, сустрэча Папы Рымскага і Патрыярха Кірыла на Кубе, ІДІЛ, выбары ў ЗША і інш.).
- Культура, адукацыя.
- Крымінал.
- Соцыум, жыццё.
У выніку класіфікацыі выявілася, што для дзяржаўнай газеты асноўнымі тэмамі з’яўляецца «Міжнародная палітыка» (11 матэрыялаў у лютым), “Эканоміка” (11 матэрыялаў), «Соцыум, жыццё» (9 матэрыялаў). Значна менш увагі “Рэспубліка” надае тэмам «Палітыка ў Беларусі» (2 матэрыялы), «Культура і адукацыя» (2 матэрыялы), «Крымінал» (1 тэматычны матэрыял у лютым 2016 г.). Такім чынам, можна зрабіць выснову, што аўтары-калумністы «Рэспублікі» значна больш увагі надаюць міжнароднай палітыцы і тэмам, якія не тычацца Беларусі, чым праблемам адукацыі, культуры і ўнутранай палітыкі.
Аўтары Naviny.by амаль не пішуць на аддаленыя ад Беларусі тэмы. Па тэме «Міжнародная палітыка» выяўлены толькі 1 матэрыял. Дадзеная акалічнасць як тэматычна, так і колькасна з’яўляецца найбольш выразным адрозненнем Naviny.by ад “Рэспублікі”. Прыярытэтнай тэмай для калумністаў незалежнага інтэрнэт-выдання з’яўляецца «Эканоміка» – найбольшая колькасць тэкстаў у лютым (9) была прысвечана праблемам у гэтай сферы. Пра «палітыку ў Беларусі» калумністы Naviny.by напісалі 6 тэматычных матэрыялаў. Па тэме «Соцыум, жыццё» – 4 . Калонак на крымінальную тэматыку ў раздзеле «Мнение» на Naviny.by у лютым 2016 не выяўлена.
Высновы
Аўтары “Рэспублікі” – урадавага выдання – значна ахвотней пішуць пра сусветную палітыку, чым пра ўласную краіну. Канешне, Сірыя, ЗША, сітуацыя на Кубе – гарачыя кропкі сусветнай палітыкі. Але што могуць сказаць невядомыя аўтары пра вядомыя праблемы? Адкуль яны бяруць інфармацыю для сваіх меркаванняў? Малаверагодна, што з месца падзеяў ці праз асабістыя кантакты з удзельнікамі працэсаў сусветнай палітыкі. Хутчэй за ўсё, з іншых СМІ. Дык чым пісаць пра “гандурас” – імавернае месца, поўнае складаных і невырашальных праблем, – можа, лепш было б звярнуць увагу на падзеі, якія адбываюцца па адрасе “Мінск, Беларусь”? Напрыклад, паколькі выданне з’яўляецца ўрадавым, – больш увагі звярнуць на дзейнасць міністэрстваў і міністраў, якімі яны кіруюць.