5 фактаў пра журналіста і краязнаўцу Яўгена Меркіса, якога хутка будуць судзіць у Гомелі
За кратамі журналіст знаходзіцца ужо больш за 200 дзен. Праваабаронцы прызналі яго палітвязнем. «Штодзень» нагадвае, якія людзі ў цяперашняй Беларусі лічацца злачынцамі.
11 траўня ў Гомельскім абласным судзе (вул. Кірава, 11) адбудзецца судовае пасяджэнне ў дачыненні да журналіста Яўгена Меркіса. Справу ў закрытым рэжыме будзе разглядаць суддзя Аляксей Хлышчанкоў, які ўжо не аднаразова выносіў палітычна матываваныя прысуды.
Яўгена абвінавачваюць паводле ч. 1 і ч. 2 арт. 361–4 КК (садзейнічанне экстрэмісцкай дзейнасці), а таксама па ч. 3 арт. 361–1 КК (удзел у экстрэмісцкім фарміраванні).
Нагадаем, гомельскі краязнаўца і журналіст быў затрыманы 13 верасня. У Яўгена, яго сяброў і пажылога бацькі правялі ператрусы і канфіскавалі тэхніку.
Нядаўна стала вядома, што ён правёў чацвёра сутак у карцары СІЗА‑3. Жорсткімі ўмовамі ўтрымання Яўгена пакаралі за тое, што ён «не пагаліўся».
Факт 1. Яўген Меркіс – менеджар культурніцкіх праектаў
Яўген Меркіс — стваральнік сайта «Краязнаўства Гомеля і Гомельшчыны», экс-старшыня ГМКГА «Талака», рэгіянальны каардынатар «Будзьмы» ў мінулым.
Меркіс заўседы актыўна займаўся папулярызацыяй гісторыі, мовы і культуры роднага краю, этнаграфічнымі вандроўкамі і шмат чым іншым. Да прыкладу, на сайце «Краязнаўства Гомеля і Гомельшчыны» размяшчаецца шмат унікальнай інфармацыі па краязнаўстве. На гэтым сайце можна было даведацца і пра кніжную культуру Веткі, і грамадзянскую вайну 1648–1651 гадоў на Гомельшчыне, і пра назвы посуду, і пра дыялекы Лоеўшчыны, і шмат іншай цікавай інфармацыі.
Факт 2. Яўген Меркіс – самы пазнавальны журналіст-вядоўца стрымаў у Гомелі
Як расказваюць калегі і сябры журналіста, Яўген прыйшоў у журналiстыку з грамадскага сектару і, будучы высокаадукаваным інтэлігентным чалавекам з шырокім кругаглядам і глыбокім разуменнем бягучай сітуацыі, прынёс у рэгіянальную журналістыку самае лепшае.
«Ягоныя стрымы глядзелі сотні тысяч чалавек, яго пазнавалі на вуліцах, гледачы пісалі, што хочуць толькі яго бачыць на стрымах як вядоўцу», — распавядаюць яго калегі.
Але Яўген вёў стрымы ня толькі ў Гомелі, але і ў іншых гарадах, за што міліцыя на яго часцяком “палявала”.
Факт 3. Яўген Меркіс – урбаніст, гісторык і патрыёт
У дзяцінстве будучы журналіст марыў быць кіроўцам тралейбуса, палеантолагам, археолагам і нават прэзідэнтам. Аднак пошукі сябе ўсе роўна прывялі да гісторыі і Беларушчыны.
У 1990‑я гады маці Яўгена зьехала з ім у Нямеччыну. Там яны пражылі чатыры гады. А калі хлопчыку споўнілася 12 гадоў і маці запыталася ў яго, ці хоча ён далей жыць ў Нямеччыне,той адказаў, што хоча жыць у Беларусі. Вярнуўшыся на радзіму, Яўген скончыў гістфак БДУ.
Факт 4. Яўген Меркіс – вядоўца «Мова нанова» у Гомелі
Ён быў адным з пачынальнікаў папулярных курсаў у Гомелi. Яўген – вельмі харызматычны, жывы і вяселы чалавек. Наведвальнікі курса вельмі любілі яго слухаць і з ахвотай вучылі родную мову.
Факт 5. Яўген Меркіс – паліглот
У студэнцкія гады Яўген спрабаваў вучыць літоўскую мову, але не склалася. Выдатна ведае нямецкую і добра ангельскую мовы. Лінгвістычныя здольнасці журналісту перадаліся ад маці-перакладчыцы. Вірус беларушчыны падхапіў на школьных алімпіядах па гісторыі. З тае пары заўседы размаўляе па-беларуску. Сам паведамляў, што менавіта ў той перыяд пачаў сьніць сны па-беларуску.
Па думках Меркіса, для папулярызацыі мовы трэба ствараць станоўчы вобраз беларускамоўнага чалавека, таму заклікаў быць на пазытыве, усміхацца, не чапляцца да людзей і не патрабаваць ад іх нечага нерэальнага.
А вось як сам сябе Меркіс характарызаваў да затрымання: «Праваслаўны, прыхільнік заходніх каштоўнасцяў і патрыярхальнасці ў сям’і, люблю панк, рок і рэтра 1950–70‑х, творчасць «трушных паэтаў» — Анатоля Сыса і Васіля Стуса. Люблю Гомель. У людзях цаню сапраўднасць. Але ідэя – галоўнае і першаснае. Дэпрэсіўны аптыміст. Выклікаюць захапленне персоны кшталту кіраўніка «Тэсла Мотарс» Ілана Маска, якія сягаюць сваімі ідэямі і дзейнасцю ў далячынь, змяняюць свет.
Што тычыцца асабістага жыцця Яўгена Меркіса, то вядома, што ён удавец – Жонка журналіста Наталля Марквевіч была выдатным гісторыкам і краязнаўцай. Яна доўга і пакутліва змагалася з анкалёгіяй, але не вытрывала – пайшла з жыцця ў 2012 годзе. Яшчэ праз 5 гадоў, калі ў Беларусі бушавалі пратэсты «недармаедаў» і Яўген вёў стрымы з розных гарадоў, ад хваробы сэрца памерла яго маці. Засталіся толькі тата-кардыёляг і брат з цяжкім захворваннем.
Пакуль Яўген знаходзіцца ў СІЗа, яго можна падтрымаць грашовымі пераводамі, пасылкамі і тэлеграмамі: СІЗА‑3, 246003, Гомель, Кніжная, 1А, Яўгену Аляксандравічу Меркісу
Чытайце яшчэ:
«Противодействие популярным в прессе кликабельным нарративам — часть моей работы». Интервью с Артемом Шрайбманом
Рэжысёрка стужкі «Беларусь 23.34» Таццяна Свірэпа: Я не маю адукацыі ў сферы кіно, таму ўсё раблю метадам спробаў і памылак
«Калі аб праблеме не гаварыць, то яе нібыта няма». Чаму палітвязьні і арыштаваныя просяць пра іх не пісаць