Выява Анджэя Пачобута з’явіцца на мурале ў Варшаве
Выявы двух палітзняволеных — журналіста Анджэя Пачобута і праваабаронцы Марфы Рабковай— дапоўняць існы мурал у Варшаве, на якім адлюстраваны яшчэ адзін вязень — кіраўнік праваабарончага цэнтра “Вясна”, лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру Алесь Бяляцкі.
Пра планы абнавіць мурал, паводле інфармацыі прэс-службы Аб’яднанага пераходнага кабінета (АПК), прадстаўніца АПК па нацыянальным адраджэнні Аліна Коўшык паведаміла на сустрэчы з віцэ-дырэктарам польскага офіса міжнароднай праваабарончай арганізацыі Amnesty International Ганнай Кулікоўскай.
Перароблены мурал, мяркуе Коўшык, дапаможа свету “даведацца адразу пра трох беларусаў, якія і за кратамі даюць <…> прыклад мужнасці, моцнай грамадзянскай пазіцыі і адданасці дэмакратычным каштоўнасцям”.
“Сёння як ніколі важна прыцягваць увагу да сітуацыі ў нашай краiне, выкарыстоўваючы для гэтага ўсе магчымыя сродкі”, — падкрэсліла яна.
Мурал пачнуць абнаўляць “у найбліжэйшы час”, гэта зробяць “польскія творцы пры ўдзеле беларуска-польскай культурнай супольнасці”, гаворыцца ў паведамленні. Да абнаўлення насценнага роспісу будзе прымеркаваны “шэраг мерапрыемстваў з фокусам на сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі”.
Сярод іншага Коўшык і Кулікоўска абмеркавалі “каардынацыю сумесных намаганняў, накіраваных на прыцягненне ўвагі міжнароднай супольнасці да сітуацыі” у Беларусі.
У каментарыі “Позірку” прадстаўніца АПК паведаміла, што першапачатковы мурал з выявай Бяляцкага быў створаны разам з Amnesty International.
“Зараз гэты мурал неактуальны, бо там напісана, што Алесь Бяляцкі на свабодзе, — звярнула ўвагу палітык. — Спачатку нашая ідэя была ў тым, каб гэты мурал актуалізаваць, напісаць, што Алесь зноў — ужо другі раз — стаў палітычным вязнем, і дадаць туды інфармацыю пра Нобелеўскую прэмію міра. Але ў Amnesty International пайшлі насустрач, сказаўшы, што бачаць неабходнасць пашырыць гэты мурал, зрабіць яго з трох часткак”.
Паводле слоў Коўшык, АПК спадзяецца, што мурал будзе гатовы сёлета ўлетку.
У рамках кампаніі Amnesty International па напісанні лістоў у абарону палітвязняў у 2012 годзе мурал з выявай Бяляцкага з’явіўся ў Гданьску. У 2021‑м яго адрамантавалі пасля таго, як нехта сапсаваў роспіс хуліганскімі надпісамі.
Выявы беларускіх палітвязняў нанесеныя на сцяну “Беларускага Дома” ў Варшаве.
У 2022 годзе мурал з Бяляцкім з’явіўся насупраць будынка беларускай амбасады ў Вільнюсе.
3 сакавіка 2023 года ў рамках палітычна матываванай справы старшыня цэнтра “Вясна” Бяляцкі быў прыгавораны да 10 гадоў пазбаўлення волі, яго намеснік і віцэ-прэзідэнт Міжнароднай федэрацыі за правы чалавека (FIDH) Валянцін Стэфановіч — да 9, каардынатар кампаніі “Праваабаронцы за свабодныя выбары” Уладзімір Лабковіч — да 7. Праваабаронца Зміцер Салаўёў, які знаходзіцца за мяжой, завочна асуджаны на 8 гадоў зняволення.
23 жніўня МУС прызнала “Вясну” “экстрэмісцкім фарміраваннем”.
6 верасня 2022 года Мінскі гарадскі суд прыгаварыў дзесяцёх палітзняволеных, фігурантаў “справы анархістаў” да доўгіх тэрмінаў пазбаўлення волі. Праваабаронцу Марфу (Марыю) Рабкову ў рамках гэтай справы прыгаварылі да 15 гадоў пазбаўлення волі.
8 лютага 2023 года Гродзенскі абласны суд прыгаварыў актывіста неафіцыйнага Саюза палякаў Беларусі (СПБ), журналіста, палітвязня Анжэя Пачобута да 8 гадоў пазбаўлення волі ў калоніі ўзмоцненага рэжыму. Суддзя Дзмітрый Бубенчык прызнаў яго вінаватым паводле ч. 3 арт. 130 і ч. 3 арт. 361 (заклікі да мераў абмежавальнага характару (санкцый), накіраваных на прычыненне шкоды нацыянальнай бяспецы) КК.