Амэрыканская кампанія, чыя тэхніка ўжывалася для блякаваньня інтэрнэту, скасавала кантракт зь Беларусьсю

Тэхналёгія кампаніі, якая выкарыстоўваецца для фільтрацыі і кіраваньня інтэрнэт-сеткамі, была выкарыстаная дзяржаўным інтэрнэт-агенцтвам у Беларусі для блякаваньня тысяч вэбсайтаў у краіне падчас агульнанацыянальных пратэстаў з нагоды спрэчных выбараў, паведаміў Bloomberg 28 жніўня.

У заяве Sand­vine у аўторак сказана, што папярэдняе расьсьледаваньне выявіла, што ў прадукцыю кампаніі быў усталяваны «карыстальніцкі код» «з мэтай сарваць свабодны паток інфармацыі падчас выбараў у Беларусі».

«Гэта — парушэньне правоў чалавека, і гэта выклікала аўтаматычнае спыненьне нашага ліцэнзійнага пагадненьня з кліентам, — сказана ў заяве. — Sand­vine вельмі сур’ёзна ставіцца да парушэньняў правоў чалавека. Мы таксама нецярпіма ставімся да выкарыстаньня тэхналёгій для здушэньня свабоднага патоку інфармацыі, што прыводзіць да парушэньня правоў чалавека».

Кампанія Sand­vine, якая належыць прыватнай акцыянэрнай кампаніі Fran­cis­co Part­ners Man­age­ment LLC зь сядзібай у Сан-Францыска, у траўні прадэманстравала сваё абсталяваньне дзяржаўнай службе бясьпекі ў Беларусі і накіравала сваё абсталяваньне Беларусі праз асноўнага падрадчыка, расейскую фірму Jet Infos­ys­tems. Гэта засьведчылі дакумэнты кампаніі і два чалавекі, абазнаныя ў гэтай справе.

Абсталяваньне было ўсталяванае ў Менску, у цэнтрах апрацоўкі дадзеных, якімі кіруе Нацыянальны цэнтар абмену трафікам (НЦАТ). Паводле дакумэнтаў і абазнаных асобаў, НЦАТ кіруе ўсімі інтэрнэт-дадзенымі, якія паступаюць у Беларусь і зь Беларусі.

На працягу некалькіх дзён жніўня, на фоне пратэстаў з нагоды спрэчнага пераабраньня прэзыдэнта Аляксандра Лукашэнкі, Нацыянальны цэнтар абмену трафікам выкарыстоўваў абсталяваньне Sand­vine, каб заблякаваць доступ да сайтаў сацыяльных сетак, такіх як Face­book і Twit­ter, праграм абмену паведамленьнямі, такіх як What­sApp і Telegram, і міжнародных навінавых сайтаў, паведамляў Bloomberg у мінулым месяцы.

Амэрыканскі сэнатар Дык Дэрбін заклікаў Міністэрства фінансаў ЗША правесьці расьсьледаваньне дзейнасьці Sand­vine на прадмет магчымых парушэньняў амэрыканскіх санкцыяў у дачыненьні да Беларусі, заявіўшы, што «было б вельмі трывожна, калі б амэрыканскія тэхналёгіі выкарыстоўваліся апошнім дыктатарам Эўропы, каб заблякаваць беларусам доступ у Інтэрнэт у той самы момант, калі тысячы мірных грамадзян пратэставалі супраць скрадзеных выбараў і жорсткіх палітычных арыштаў».

Некаторыя супрацоўнікі кампаніі Sand­vine пратэставалі супраць дзейнасьці кампаніі ў Беларусі. Але на ўнутранай тэлефоннай канфэрэнцыі на мінулым тыдні кіраўнікі выступілі ў абарону такой дзейнасьці, заявіўшы, што яны не парушалі санкцыяў ЗША і не адносяць доступ у інтэрнэт да правоў чалавека.

«Мы ня хочам гуляць у сусьветных паліцыянтаў», — сказаў галоўны дырэктар у пытаньнях тэхналёгіяў Аляксандар Гавэнг.

Аднак у аўторак кампанія заявіла, што вызначыла: Беларусь парушыла ліцэнзійную дамову. Тая дамова «недвухсэнсоўна забараняе дзеяньні, якія падтрымліваюць або дазваляюць учыняць паасобныя парушэньні правоў чалавека».

«Sand­vine не парушыла ні амэрыканскага, ні іншага заканадаўства або санкцыяў што да кантролю за экспартам, — заявіла кампанія. — З пункту гледжаньня тэхналёгіяў мы вывучаем спосабы ўдасканаленьня нашай прадукцыі, каб зьнізіць рызыку неналежнага выкарыстаньня».