Вінцука Вячорку ўзнагародзіў чэскі Інстытут дасьледаваньня таталітарных рэжымаў. ВІДЭА

Вінцук Вячорка і перакладчыца Крысьціна Шыянок падчас цырымоніі ўзнагароджаньня.

Узнагароду атрымаў таксама славацкі фатограф Цібар Ковач, які здымаў акупацыю жніўня 1968 году і ледзьве не паплаціўся за гэта жыцьцём, і — пасьмяротна — пілёт Тугамір Сэфэравіч, які ў 1953‑м быў адным з арганізатараў згону самалёта з Чэхаславаччыны на Захад.

За надзвычайныя дасягненьні ў асэнсаваньні сучаснай гісторыі узнагароджаныя таксама дзьве пісьменьніцы: Зора Дворжакава, аўтарка першай біяграфічнай кнігі пра доктарку Міладу Горакаву, якую абвінавацілі ў «буржуазным нацыяналізьме і падрыхтоўцы дывэрсійнай змовы» і пакаралі сьмерцю; і Катарына Тучкава, якая асьвятляла некаторыя чульлівыя старонкі чэскай найноўшай гісторыі, такія як пасьляваенная дэпартацыя немцаў ды зруйнаваныя за камуністычным часам чалавечыя лёсы.

Інстытут дасьледаваньня таталітарных рэжымаў прысуджае ўзнагароды штогод. Летась да катэгорыі «за грамадзянскую мужнасьць у пэрыяд нацыстоўскай акупацыі ды камуністычнай дыктатуры» дадаліся яшчэ дзьве: «За надзвычайныя заслугі ў асэнсаваньні сучаснай гісторыі» і «За годнае перайманьне дзейнасьці ў абароне прынцыпаў дэмакратыі, свабоды і правоў чалавека», ляўрэатам якой і стаў былы кіраўнік Партыі БНФ Вінцук Вячорка.

Часткай урачыстай вечарыны, якая адбывалася ў будынку Сэнату, быў, як і ў ранейшыя гады, канцэрт гурту Spir­i­tuál kvin­tet. На акцыі прысутнічаў старшыня Сэнату Мілан Штэх. Мэдалі ўручалі старшыня рады Інстытуту дасьледаваньня таталітарных рэжымаў Эмілія Бэнэшава і кіраўнік Інстытуту Здэнэк Газдра, разам зь ім таксама Ондрэй Крайняк, які яшчэ да нядаўняга часу кіраваў славацкім Інстытутам народнай памяці.

***

Вінцук Вячорка — беларускі лінгвіст, палітык і былы старшыня Партыі БНФ. Распрацоўшчык беларускага клясычнага правапісу. Скончыў філялягічны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту, асьпірантуру Беларускай акадэміі навук. Чытаў лекцыі, працаваў журналістам і намесьнікам галоўнага рэдактара культурнага часопісу «Спадчына». Сябра ГА «Беларуская асацыяцыя журналістаў».

З 1979 году Вячорка актыўна ўдзельнічае ў нацыянальна-дэмакратычным беларускім руху, а ў 1988 годзе быў сузаснавальнікам Беларускага народнага фронту, які таксама ўзначальваў у 1999–2007 гадах.